A vitamini, düzgün görme, güçlü bir bağışıklık sistemi, üreme ve iyi cilt sağlığı dahil olmak üzere birçok vücut işlevi için önemli olan yağda çözünen bir vitamindir.
Gıdalarda bulunan iki tür A vitamini vardır: önceden oluşturulmuş A vitamini ve provitamin. Önceden oluşturulmuş A vitamini retinol olarak da bilinir ve yaygın olarak et, balık, yumurta ve süt ürünlerinde bulunur. Öte yandan vücut, kırmızı, yeşil, sarı ve turuncu meyve ve sebzeler gibi bitkisel gıdalardaki karotenoidleri A vitaminine dönüştürür. Gelişmiş ülkelerde eksiklik nadir görülürken, gelişmekte olan ülkelerdeki birçok insan yeterli A vitamini almıyor. Eksiklik riski en yüksek olanlar hamile kadınlar, emziren anneler, bebekler ve çocuklardır. Kistik fibroz ve kronik ishal de eksiklik riskinizi artırabilir.
İşte A vitamini eksikliğinin belirti ve semptomları;
Kuru Bir Cilt
A vitamini cilt hücrelerinin oluşumu ve onarımı için önemlidir. Ayrıca belirli cilt sorunları nedeniyle iltihapla savaşmaya yardımcı olur. Yeterli A vitamini almamak, egzama ve diğer cilt problemlerinin gelişmesinden sorumlu olabilir. Egzama kuru, kaşıntılı ve iltihaplı cilde neden olan bir durumdur. Birkaç klinik çalışma, A vitamini aktivitesine sahip reçeteli bir ilaç olan alitretinoinin egzama tedavisinde etkili olduğunu göstermiştir. 12 haftalık bir çalışmada, günde 10-40 mg alitretinoin alan kronik egzamalı kişiler semptomlarında %53’e varan azalma yaşadı. Kuru cildin birçok nedeni olabileceğini unutmayın, ancak nedeni kronik A vitamini eksikliği olabilir.
Kuru Gözler
Göz problemleri, A vitamini eksikliği ile ilgili en iyi bilinen sorunlardan bazılarıdır. Aşırı durumlarda, yeterli A vitamini almamak, Bitot lekeleri adı verilen işaretlerle karakterize edilen tam körlüğe veya korneaların ölmesine neden olabilir. Kuru gözler veya gözyaşı üretememe, A vitamini eksikliğinin ilk belirtilerinden biridir. Hindistan, Afrika ve Güneydoğu Asya’da A vitamininden yoksun diyetleri olan küçük çocuklar en çok kuru göz geliştirme riski altındadır. A vitamini takviyesi bu durumu iyileştirebilir.
Bir çalışma, yüksek dozda A vitamininin, 16 ay boyunca takviye alan bebeklerde ve çocuklarda kuru göz prevalansını %63 oranında azalttığını buldu.
Gece Körlüğü
Şiddetli A vitamini eksikliği gece körlüğüne neden olabilir. Birkaç gözlemsel çalışma, gelişmekte olan ülkelerde gece körlüğü prevalansının yüksek olduğunu bildirmiştir.
Bu sorunun boyutu nedeniyle sağlık uzmanları, gece körlüğü riski taşıyan kişilerde A vitamini düzeylerini iyileştirmek için çalıştılar. Bir çalışmada, gece körlüğü olan kadınlara gıda veya takviye şeklinde A vitamini verildi. Her iki A vitamini formu durumu iyileştirdi. Kadınların karanlığa uyum sağlama yeteneği, altı haftalık tedavide %50’nin üzerinde arttı.
Kısırlık ve Gebe Kalma Sorunu
A vitamini, hem erkeklerde hem de kadınlarda üreme ve bebeklerde uygun gelişme için gereklidir. Hamile kalmakta sorun yaşıyorsanız, bunun nedenlerinden biri A vitamini eksikliği olabilir. A vitamini eksikliği hem erkeklerde hem de kadınlarda kısırlığa neden olabilir.
Çalışmalar, A vitamini eksikliği olan dişi sıçanların hamile kalmada zorluk yaşadıklarını ve doğum kusurlu embriyolara sahip olabileceklerini göstermektedir. Diğer araştırmalar, kısır erkeklerin vücutlarındaki daha yüksek oksidatif stres seviyeleri nedeniyle antioksidanlara daha fazla ihtiyaç duyabileceğini düşündürmektedir. A vitamini vücutta antioksidan görevi gören besinlerden biridir. A vitamini eksikliği de düşüklerle ilişkilidir. Tekrarlayan düşükleri olan kadınlarda farklı besinlerin kan seviyelerini analiz eden bir çalışma, düşük A vitamini seviyelerine sahip olduklarını buldu.
